Ćwiczenia narządu wzroku, czyli terapia widzenia

Autor: Maja Urzędowska, Ortoptrysta w Ziko Optyk, ul. Czerwone Maki 33 w Krakowie

FAKTY

⇒ Od 75% do 90% nauki odbywającej się w sali lekcyjnej zależy od zmysłu wzroku!

⇒ Szacuje się, że 1 na 10 dzieci wykazuje poważne nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania wzroku, rzutujące na proces uczenia się!

⇒ Za to, co widzimy odpowiada 80% przetwarzania wzrokowego, a 20% – za to, gdzie i jak widzimy!

⇒ Ze zmysłem wzroku wiąże się 66% aktywności mózgu: w 1 sek. docierają 3 mld impulsów, z czego 2 mld wzrokowych!

⇒ Charakter pozawerbalny ma 93% komunikacji człowieka, a 55% jest wynikiem obserwacji mimiki i mowy ciała drugiej osoby!

(Focus, maj 2009 r)

Ćwiczenie funkcji wzrokowych jest „otwartym”, modyfikowalnym i zindywidualizowanym (w zależności od potrzeb pacjenta) programem, zawierającym zróżnicowane procedury terapeutyczne. Ich nadrzędnym celem jest usprawnianie/doskonalenie wyuczonych i nabytych umiejętności i zachowań kierowanych wzrokiem, bazując na neuroplastyczności całego układu wzrokowego. Wpływa na komfort i wydajność funkcjonowania wzrokowego podczas czynności dnia codziennego oraz sposób przetwarzania i interpretowania informacji sensorycznych.

JAK TO WYGLĄDA W PRAKTYCE?

1. Prowadzone przez Specjalistę – optometrystę/ortoptystę w warunkach gabinetowych i/lub z instruktażem do ćwiczeń wykonywanych w domu przez pacjenta;

2. Są bezpieczną, niefarmakologiczną, wysoce efektywną zarówno w odniesieniu do dzieci, jak również dorosłych metodą działań profilaktycznych i rehabilitacyjnych;

3. Poprzedzone są kompleksową i wnikliwą diagnozą, obejmującą ocenę układu wzrokowego oraz bazowych i bardziej zaawansowanych funkcji/umiejętności wzrokowych;

4. Prowadzone ze zróżnicowaną częstotliwością; najczęściej jest to 30 minutowa sesja jeden/dwa razy w tygodniu

5. Wykorzystują zróżnicowany zakres metod i narzędzi/pomocy terapeutycznych np. soczewek terapeutycznych, pryzmatów, filtrów, okluderów/przysłonek, wektogramów, tranaglifów oraz specjalistycznych urządzeń do terapii zaburzeń obuocznego widzenia

DLA KOGO?

⇒ Dzieci z „grupy ryzyka”: wysoką wadą refrakcji, zezem, oczopląsem, wcześniaki, z wadami wrodzonymi;

⇒ Dzieci/Dorośli z tzw „trudnościami w uczeniu się”; problemami z czytaniem, przepisywaniem z tablicy, uczeniem wzrokowym słabszą koncentracją wzrokową, niskim poziomem grafizmu lub trzymaniem się w liniaturze zeszytu;

⇒ Dzieci/Dorośli z problemami z pracą do bliży i/lub przy komputerze, męczliwością, z bólami głowy, uczuciem pieczenia i przymusem częstego mrugania

⇒ Dzieci/Dorośli z nieostrym widzeniem, uczuciem „rozmazywania” obrazu w różnych odległościach patrzenia, brakiem komfortu funkcjonowania wzrokowego;

⇒ Dzieci/Dorośli z epizodami dwojenia

Bibliografia:

Barraga N., Morris J.; Program rozwijania umiejętności posługiwania się wzrokiem. Część III Materiały źródłowe na temat słabowidzących, WSPS, Warszawa 1997,
Bogdanowicz M.; Integracja percepcyjno-motoryczna. Teotia – diagnoza – terapia. CMPPP MEN, Warszawa 1996,
Europejska Rada Optometrii i Optyki; Opieka nad wzrokiem dzieci. Marzec 2011,
Evans B., Doshi S.; Binocular vision and orthoptics. B.H.Opticians, 2001,
Grałek M. (red.); Okulistyka pediatryczna i zez. Basic and Clinical Science Course cz.6, Wydanie i polskie, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2004,
Griffin J.R., Grisham J.D.; Binocular anomalies. Diagnosis and vision therapy. 2002,
Grosvenor T.; Optometria. (red.) T.Tokarzewski, M.Ożóg, Edra Urban&Partner, Wrocław 2017,
Krzystkowa K., Kubatko-Zielińska A., Pająkowa J., Nowak-Brygowa H.; Choroba zezowa, rozpoznanie i leczenie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997,
Oleszczyńska-Prost E.; Zez. Edra Urban & Partner, Wrocław 2011,
Walkiewicz M.; Funkcjonowanie wzrokowe małych dzieci słabowidzących. Wydawnictwo APS, Warszawa 2009,
Walkiewicz M.; Funkcjonalna ocena wzroku i proces wspomagania rozwoju widzenia u dzieci słabo widzących. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2002.