Jak przygotować się do badania optometrycznego?

W codziennej praktyce spotykamy się z dwoma rodzajami pacjentów, których możemy określić jako „planujący” i „spontaniczni”. Pierwsi dokładnie planują swoje działania, drudzy decyzje podejmują spontanicznie pod wpływem nagłego impulsu, którym może być np. reklama. Ci pierwszy zazwyczaj potrzebują większej ilości informacji i dokładniej monitorują rynek przed podjęciem ostatecznej decyzji. Bez względu na to do której grupy będzie należał naszym zadaniem jest dostarczenie takiej ilości informacji, która klientowi planującemu pozwoli na podjęcie ostatecznej decyzji, a klienta spontanicznego zachęcie do odwiedzenia naszego gabinetu. Poniżej znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania: jak wygląda optometryczne badanie wzroku oraz jak się do niego przygotować?

Optometryczne badanie wzroku

Badanie wzroku wykonywane przez optometrystę różni się od badania wykonywanego przez lekarza okulistę. Optometrysta wykonując badanie próbuje odpowiedź na zasadnicze pytanie:

Co stanowi przyczynę Twojego dyskomfortu widzenia oraz jak można to skorygować?

Skorygować, gdyż optometrysta nie leczy, a koryguje wady wzroku, zaburzenia widzenia obuocznego oraz pomaga dobrać odpowiednie pomoce wzrokowe. Natomiast w przypadku wystąpienia symptomów choroby jest on zobowiązany do poinformowania pacjenta i odesłania do właściwego lekarza specjalisty.

Z uwagi na dużą różnorodność ośrodków kształcących optometrystów Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki opracowało Standard Badania Optometrycznego, który ma na celu ujednolicenie procedur przeprowadzania optometrycznego badania wzroku. Dzięki temu pacjent ma pewność, że przechodząc badanie u 2 różnych specjalistów wykonają oni te same, obligatoryjne procedury i powinni otrzymać zbliżone wyniki. Towarzystwo podzieliło badanie wzroku na kilka kluczowych elementów, które wspólnie prześledzimy poniżej. Są to m. in.: wywiad, badania wstępne, badanie refrakcji i badanie widzenia obuocznego.

Wywiad

Wywiad jest jedną z najważniejszych procedur badania w ramach ochrony zdrowia niezależnie od wykonywanego przez pacjenta zawodu. Na podstawie dokładnego i rzetelnego wywiadu badający może postawić hipotezę badawczą co do stanu zdrowia lub funkcjonowania pacjenta. Na podstawie wywiadu optometrysta dobiera tak testy i procedury, aby móc potwierdzić lub obalić początkową hipotezę. Dzięki dobrze przeprowadzonemu wywiadowi często już na początku jest w stanie z dużym prawdopodobieństwem określić przyczynę dyskomfortu widzenia bądź ewentualnych dolegliwości pacjenta. Podczas wywiadu specjalista pyta o różne rzeczy, często na pozór niezwiązane ze wzrokiem lub problemem jaki zgłasza pacjent.

Tak więc nie bój się odpowiadać na te pytania i nie unikaj szczerych odpowiedzi.

Optometrysta dokładnie wie jakie informacje są niezbędne w celu trafnego wykonania badania wzroku. Dlatego też dla ułatwienia sobie i badającemu pracy możesz już wcześniej przygotować poniższe informacje:

– dane osobowe (imię, nazwisko, data urodzenia, adres zamieszkania)
– informacje o wykonywanym zawodzie i aktywnościach pozazawodowych (sport, hobby itp.)
– informacje o chorobach i stanach przewlekłych
– listę przyjmowanych leków (przyjmowanych na stałe)
– informacje o wadach wzroku w rodzinie
– informacje o poprzednich badaniach wzroku (recepty, okulary itp.)

Często zdarza się, że pacjenci nie chcą udzielać nam informacji o swoich poprzednich badaniach lub mocach w okularach. Istnieje błędne przeświadczenie, że pomimo badań zapiszemy dokładnie te same wartości co w poprzednich okularach.

Wiedza na temat poprzedniej korekcji okularowej jest niezbędna do oceny stanu postępu wady oraz o możliwościach ewentualnego działania spowalniającego taki przyrost. To jedna z cenniejszych informacji uzyskach w trakcie wywiadu.

Badanie wstępne

Do worka o nazwie badania wstępne wrzucono wiele pomniejszych procedur, których celem jest poznanie funkcjonowania układu wzrokowego. Przy pomocy tych procedur jesteśmy w stanie np. poznać zakres sprawności mięśniowej, ustawienia się oczy oraz czy występują jakieś odstępstwa od normy (np. zez). Test światła pozwala nam spojrzeć głębiej na funkcjonowanie twojej źrenicy a test przybliżania jak funkcjonuje zbieżność twoich oczu. Testy te z pozoru mogą wydawać się zabawne, gdyż zazwyczaj nie używamy do ich przeprowadzenia żadnych szczególnych maszyn czy narzędzi. Jednak wiedzą o tych parametrach stanowiących element całego procesu widzenia pozwala nam na lepsze określenie przyczyny problemu.

W przypadku tych testów nie ma potrzeby specjalnego przygotowania.

Badanie refrakcji

To główna część badania złożona z dwóch części. Obiektywnego i subiektywnego badania wady wzroku – refrakcji.

Obiektywny pomiar zazwyczaj opiera się na pomiarze przy pomocy specjalistycznych, skomputeryzowanych urządzeń i przyrządów. W przypadku dzieci zazwyczaj odstępuje się od tego typu urządzeń na rzecz starszego, nieskomputeryzowanego poprzednika.  Oba badania są nieinwazyjne i pozwalają specjaliście na wyznaczenie orientacyjnej wielkości wady wzroku pacjenta. Należy jednak mieć świadomość, że wyniki tego pomiaru nigdy nie mogą posłużyć do wykonania okularów korekcyjnych i są mocno orientacyjne.

Pomiar subiektywny to cześć badania, podczas której specjalista przy pomocy testów literowych i barwnych jest w stanie, na podstawie subiektywnych odpowiedzi pacjenta, określić wadę wzroku.

Pamiętaj! Badanie subiektywne nie polega na perfekcyjnym i bezbłędnym czytaniu wszystkich wskazanych przez optometrystę znaków i liter. Nawet popełniane błędy dają istotną informację badającemu.

W przypadku badania dziecka rodzic musi pamiętać, aby nie podpowiadać dziecku co znajduje się na tablicy i nie stresować, jeśli dziecko nie widzi znaków – po to jest na badaniu, aby można było to zobaczyć.

Po wywiadzie wstępnym ta cześć badania optometrycznego ma kluczowe znaczenia dla ostatecznego wyniku i dlatego wymaga również stosownego, wcześniejszego przygotowania się ze strony pacjenta. Nieprzespana noc, całodzienna praca przy komputerze, ogólne przemęczenia, choroba lub cały dzień w szkole w przypadku dziecka dyskwalifikują możliwość przeprowadzenia takiego badania, gdyż może to mieć istotny wpływ na zyskane wyniki pomiarów. Dlatego planując wizytę u optometrysty przyjdź na badanie wypoczęty rezerwując sobie wcześniej swój i jego czas.

Badanie widzenia obuocznego

Ostatnim elementem procedury badania jest sprawdzenie funkcji widzenia obuocznego. Część procedur wykonywanych w ramach tej części badania jest wymagającą i może wydawać się dla pacjenta męcząca. W skład tego badania może wchodzić ocena akomodacji, zakresów pojedynczego widzenia, równowagi sensorycznej i wiele innych elementów mających wpływ na tzw. komfortowe widzenie.

Ważne, aby podczas takiego badania być cały czas skupionym i na bieżąco informować specjalistę, jeśli odczujesz zmęczenie lub dyskomfort samym badaniem. Jeśli specjalista zauważy jakieś odstępstwa będzie mógł wprowadzić odpowiednie modyfikacje w celu osiągnięcia komfortu widzenia.

Podsumowanie

Kończąc badanie specjalista porozmawia o Twoich wątpliwościach i obawach dotyczących okularów lub stanu widzenia obuocznego.

Udzieli Ci wszelkich niezbędnych informacji. Jeśli mimo braku zmiany mocy nie odczuwasz komfortu dobrego widzenia lub czujesz, że coś jest nie tak, ale nie potrafisz tego określić to nie bój się o tym niezwłocznie poinformować swojego specjalistę. Będzie on mógł od razu sprawdzić Twoje okulary i poszukać przyczyny dyskomfortu.

Jak widzisz badanie wzroku nie jest już tak tajemnicze, jeśli poznamy jego części składowe. W przeciwieństwie do badania okulistycznego w gabinecie optometrycznym nie będziesz mieć zakrapianych oczu.  Z tego powodu możesz spokojnie przyjechać samochodem lub iść potem do pracy lub szkoły.

Jeszcze raz przypomnijmy, jak przygotować się do badania optometrycznego:

  1. Przyjdź na badanie wypoczęty i w dobrym nastroju
  2. Przygotuj informacje o swoich dolegliwościach i przyjmowanych lekach
  3. Jeśli posiadasz, przynieś swoje poprzednie okulary lub receptę na okulary
  4. Na badanie i aplikację soczewek przyjdź bez makijażu i z krótkimi paznokciami