Na temat zaćmy powstało wiele mitów i błędnie uważamy ją za chorobę, która nas nie dotyczy bądź która nam nie zagraża. W takim razie zastanówmy się czym tak naprawdę jest.
ZAĆMA
Zaćma jest to zaburzenie naturalnej równowagi przemiany materii co skutkuje zmętnieniem soczewki wewnątrzgałkowej. Najczęściej występująca postacią jest zaćma starcza. Zaćma jest stanem naturalnym i postępującym. Współczesne badania wykazują, iż jest ona powodem 33% utraty wzroku na świecie. Głównie w krajach rozwijających się ze względu na brak powszechnej opieki zdrowotnej. Rozwój zaćmy jest zmienny w zależności od pacjenta, w związku z tym nie da się ustalić dokładnych ram rozwoju i szybkości postępowania stopniowego zmętnienia soczewki.
&
ZAĆMA… CZY TO ZNACZY, ŻE JESTEM STARY?
Oczywiście, że nie! Zaćma starcza jest to rodzaj zaćmy występujący najczęściej jednak nie jedyny. Wiele innych czynników może wpływać na rozwój zmętnienia nawet u osób młodych, są to m. in. urazy, przyjmowane leki, uwarunkowania genetyczne, światło słoneczne (UV), palenie tytoniu oraz środowiskowe. Przyjrzyjmy się wiec rodzajom:
Zaćma jądrowa – zmętnieniu ulega centralny punkt soczewki oka. Znacząco wpływa to na jakość widzenia pacjenta. Soczewka przez zmianę swojej struktury staje się mocniejsza przez co wada pacjenta staje się bardziej krótkowzroczna (tzw. wada minus)
Zaćma korowa – soczewka mętnieje od obwodu. Ciężka do zaobserwowania, o bardzo wolnym przebiegu. Pacjent może zaobserwować pogorszenie widzenia lub podwójne widzenie.
Zaćma podtorebkowa – soczewka jest zawieszona w torebce kolagenowej wewnątrz oka. Często to właśnie ta torebka ulega zmętnieniu. Pacjent może to zauważyć jako zmniejszenie ostrości widzenia, pogorszenie kontrastu czerni-bieli lub większej podatności na olśnienia.
Zaćma wrodzona – rzadki stan charakteryzujący się występowaniem zaćmy po narodzinach lub w pierwszych latach życia dziecka.
Zaćma pourazowa – podczas urazów, w trakcie których dochodzi do rozerwania włókien kolagenowych soczewki może dojść do powstania zaćmy pourazowej o różnych umiejscowieniu.
Zaćma polekowa – w wyniku przyjmowania niektórych preparatów istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia zaćmy. Szczególnie narażone są osoby przyjmujące kortykosteroidy lub leki nasercowe. Osobną kategorią są sportowcy przyjmujący sterydy, które również mogą wywołać zaćmę w bardzo młodym wieku.
&
JAK SPRAWDZIĆ CZY MAM ZAĆMĘ?
Podczas podstawowej wizyty optometrycznej specjalista może zaobserwować pewne zmiany mogące wskazywać na różne rodzaje zaćmy. Jeśli optometrysta w lampie szczelinowej zaobserwuje pewne symptomy z pewnością poinformuje o swojej obserwacji i skieruje na konsultację do lekarza okulisty, który to wyda jednoznaczną diagnozę.
&
LECZENIE
Do tej pory jedną z najbardziej skutecznych metod leczenia zaćmy jest jej zabiegowe usunięcie. Aby pacjent kwalifikował się do zabiegu musi pojawić się:
– znaczące pogorszenie ostrości wzroku,
– deklaracja pacjenta, iż zaćma znacząco przeszkadza mu w codziennym funkcjonowaniu
– chęć pacjenta poddaniu się zabiegowi po wcześniejszych ustaleniach z lekarzem okulistą
Należy jednak pamiętać, iż zaćma jest stanem postępującym. Bagatelizowanie pogorszenia widzenia i postępującego zmętnienia soczewki może prowadzić do wystąpienia zmian, które znacząco wpłyną na jakość widzenia pooperacyjnego.
&
ZABIEG CZY OPERACJA?
Zabieg usunięcia zaćmy wykonywana jest w wyspecjalizowanych placówkach, gdzie doświadczony lekarz okulista w ok. 30 min dokonuje usunięcia zaćmy i wszczepienia sztucznej soczewki do oka. Zabieg ten jest bezpieczny. Rocznie w Polsce wykonuje się ok. 240 tys. zabiegów. Dzięki najnowszych technologiom oraz doświadczeniu lekarzy pacjent spędza na rekonwalescencji zaledwie kilka godzin po czy wraca do swojego domu. W zależności od wybranej soczewki możliwa jest korekcja nadwzroczności, krótkowzroczności, astymatyzmu a nawet korekcja soczewka multifokalną, która zapewnia widzenie na każdą odległość.
&
OBJAWY ZAĆMY
– obniżenie ostrości widzenia
– widzenie jak za mgłą
– podatność na olśnienia
– wrażliwość na ostre światło
– częste zmiany okularów
– podwójne widzenie
